Anna Paulowna west
Voorbeelderf
Wat een kleurrijk uitzicht rondom ons erf. De bloemen lachen je toe. Op het erf kan het wel druk zijn, vrachtwagens rijden af en aan om onze producten te vervoeren. Er is hierdoor veel verharding en weinig ruimte voor groen. Toch kan je met kleine aanpassingen een mooi groen erf hebben.
Inwoner uit Anna Paulowna
Wat hebben we in dit voorbeelderf verbeterd?
1. Nestkasten
In onze schuur hebben we een kerkuilenkast geplaatst en een vliegopening naar buiten gemaakt. Sinds enkele jaren broedt er een paartje kerkuilen. Ze zijn zeer welkom want de muizenstand is nu beter in balans dan de eerste jaren dat we hier woonden.
Tips:
- Plaats een nestkast voor een kerkuil op een donkere en rustige plek in een schuur of hooiberg, zorg dat de uil naar buiten kan.
- Hang nestkasten voor kleine zangvogels aan de oostgevel van muren of aan bomen.
- Als je een oude boom met holten hebt: spaar hem zo lang mogelijk, vogels en vleermuizen maken er graag gebruik van.
- Kijk voor meer informatie over nestkasten op de website van de vogelbescherming.
2. Struikbeplanting
Aan de oostzijde van het erf plantten wij struiken. Ook hier was niet genoeg plek voor hoge bomen met brede kronen. Een gemengde beplanting met meidoorn, hondsroos en hulst lukte wel. Onze schuur is begroeid met klimop. Struiken en klimop geven bijna het jaar rond voedsel voor vogels. Er zijn dan ook volop vogels op ons erf.
Tips:
- Plant voor een gesloten struikbeplanting op 0,75 tot 1,5 meter afstand in wildverband.
- Zorg voor bes-dragende soorten verspreid over het jaar.
- Zet soorten die van licht houden aan de rand.
- Maai in de eerste jaren tussen de struiken tot de struiken tot sluiting komen.
- Snoei alleen als er een te hoge dichtheid of te grote hoogte ontstaat.
- Als je erf grenst aan een weidevogelleefgebied, is struikbeplanting een goed alternatief voor bomen. Bomen zijn aantrekkelijk voor roofvogels en kraaien die een gevaar vormen voor weidevogelkuikens.
Bomen en struiken
Bekijk het document (PDF) voor een overzicht van bomen en struiken die geschikt zijn voor verschillende bodemsoorten in de gemeente Hollands Kroon.
Oude fruitrassen
Deze vergeter fruitrassen dragen bij aan de bescherming van de natuur en biodiversiteit. Ze zijn ook vaak beter bestand tegen ziekten, wat voordelen biedt voor een duurzame teelt.
Bessenkalender
Bessen geven het hele jaar door voeding aan vogels. Vraag de gratis kalender aan van de vogelbescherming en zie welke struiken wanneer bessen dragen.
Vogelvriendelijke beplanting
Op de website van de vogelbescherming vindt u een lijst met vogelvriendelijke beplanting.
Akkerkruiden
Bekijk de brochure van het Louis Bolk Instituut over het aanleggen en onderhoud van akkerranden
3. Gevelgroen en groene daken
Een van onze schuren kreeg een vegetatiedak. Wat een weelde. In de schuur is het heerlijk koel. Tijdens de droge hete zomers is dat een verademing. Op het dak bloeien inmiddels veel sedumplanten. Onze schuur is tuin en gebouw tegelijk.
Tips:
- Zorg al bij de bouw dat het dak geschikt is als vegetatiedak.
- Onderhoud de afvoer van het dak goed. En verwijder onkruid.
4. Bloemrijk gras
Op ons erf zaaiden wij een mengsel voor een bloemrijk grasland. We genieten ieder voorjaar en zomer van een weitje vol bloemen. We zien vlinders, libellen en bijen. En zo’n weitje levert ook nog een bijdrage in het bestrijden van ziekten en plagen in bomen, struiken en landbouwgewassen.
Tips:
- Kies zadenmengsels met inheemse soorten voor bloemrijk grasland voor zandgrond.
- Beheer de bloemenweide extensief, maai maximaal 1 tot 2 keer per jaar en niet alles tegelijk.
- Verwijder het maaisel nadat het gedroogd is.
5. Haag in de voortuin
Weinig ruimte op je erf? Een haag kan bijna altijd. Daarom plantten wij een beukenhaag. Wij vinden het een mooie overgang van ons erf naar de weg. En een ideale plek voor insecten, kleine zoogdieren en vogels.
Tips:
- Plant een haag die past in de omgeving. Gebruik je inheemse soorten dan levert dat wel tien keer zoveel diersoorten op.
- Plant een haag minimaal een halve meter uit de verharding.
6. Bijzondere boom in de voortuin
De trots in onze voortuin is een forse paardenkastanje. In het voorjaar gonst het van de hommels en bijen. Voor uilen is dit een van de favoriete bomen om in te verblijven.
Tip:
- Als er ruimte genoeg is plant dan een mooie en opvallende grote boom op het voorerf. Denk bijvoorbeeld aan de paardenkastanje, beuk of treurwilg.
Bomen en struiken
Bekijk het document (PDF) voor een overzicht van bomen en struiken die geschikt zijn voor verschillende bodemsoorten in de gemeente Hollands Kroon.
Oude fruitrassen
Deze vergeter fruitrassen dragen bij aan de bescherming van de natuur en biodiversiteit. Ze zijn ook vaak beter bestand tegen ziekten, wat voordelen biedt voor een duurzame teelt.
Bessenkalender
Bessen geven het hele jaar door voeding aan vogels. Vraag de gratis kalender aan van de vogelbescherming en zie welke struiken wanneer bessen dragen.
Vogelvriendelijke beplanting
Op de website van de vogelbescherming vindt u een lijst met vogelvriendelijke beplanting.
Akkerkruiden
Bekijk de brochure van het Louis Bolk Instituut over het aanleggen en onderhoud van akkerranden
7. Eén of meer fruitbomen
Aan de voorzijde van ons erf plantten wij een fruitboom. Omdat we lang niet alles opeten genieten de vogels mee. In de oogstmaanden zijn wij dan ook populair bij vogels en insecten. Naast fruit levert onze fruitboom ook veel honing voor bijen en hommels.
Tips:
- Kies voor een oud fruitras, deze dreigen uit te sterven. Voor de biodiversiteit is behoud van de oude rassen belangrijk. Zie de website vergeten fruitrassen.
- Kies voor een hoogstamfruitboom. Als verblijf- en broedplaats heeft een hoogstamboom veel meer betekenis dan de lage variant.
- Plant de fruitboom op een zonnige plek.
Bomen en struiken
Bekijk het document (PDF) voor een overzicht van bomen en struiken die geschikt zijn voor verschillende bodemsoorten in de gemeente Hollands Kroon.
Oude fruitrassen
Deze vergeter fruitrassen dragen bij aan de bescherming van de natuur en biodiversiteit. Ze zijn ook vaak beter bestand tegen ziekten, wat voordelen biedt voor een duurzame teelt.
Bessenkalender
Bessen geven het hele jaar door voeding aan vogels. Vraag de gratis kalender aan van de vogelbescherming en zie welke struiken wanneer bessen dragen.
Vogelvriendelijke beplanting
Op de website van de vogelbescherming vindt u een lijst met vogelvriendelijke beplanting.
Akkerkruiden
Bekijk de brochure van het Louis Bolk Instituut over het aanleggen en onderhoud van akkerranden
8. Elzensingel
Aan de zijkant van ons erf plantten we elzen. Ideaal als je niet veel ruimte hebt. We merkten dat de elzensingel na verloop van tijd een ideale plek voor vogels werd. En dat er een rijke ondergroei ontstond waar ook kleine zoogdieren hun plek in vinden.
Tips:
- Maak mooie rechthoekige plantgaten, met ruimte voor de wortels.
- Gebruik twee stuks bosplantsoen per meter.
- Wissel elzen af en toe af met een vlier of lijsterbes.
- Snoei na 3 en na 7 jaar overhangende takken.
- Zet na 15 jaar de elzensingel af, maar niet alle bomen in hetzelfde jaar. Laat ook enkele elzen doorgroeien.
Bomen en struiken
Bekijk het document (PDF) voor een overzicht van bomen en struiken die geschikt zijn voor verschillende bodemsoorten in de gemeente Hollands Kroon.
Oude fruitrassen
Deze vergeter fruitrassen dragen bij aan de bescherming van de natuur en biodiversiteit. Ze zijn ook vaak beter bestand tegen ziekten, wat voordelen biedt voor een duurzame teelt.
Bessenkalender
Bessen geven het hele jaar door voeding aan vogels. Vraag de gratis kalender aan van de vogelbescherming en zie welke struiken wanneer bessen dragen.
Vogelvriendelijke beplanting
Op de website van de vogelbescherming vindt u een lijst met vogelvriendelijke beplanting.
Akkerkruiden
Bekijk de brochure van het Louis Bolk Instituut over het aanleggen en onderhoud van akkerranden
Van zo
Voorbeeld van een denkbeeldig erf vrijwel zonder beplanting.
Naar zo
Voorbeeld van erfinrichting die landschap en natuur versterkt.
1. Maak onderscheid tussen het voor- en achtererf
Kijk eerst naar het onderscheid tussen voor- en achtererf. Waar ligt het huis en waar de bedrijfsbebouwing of schuur?
Voorzijde
De voorzijde is de ‘nette’ kant. De nette kant is geschikt voor meer bijzondere enkele bomen en struiken met meer sierwaarde. Als er ruimte genoeg is, plant dan een mooie opvallende grote boom op uw voorerf. Denk aan de paardenkastanje, beuk of treurwilg.
Achterzijde
De achterzijde is de functionele kant. Hier is beplanting eenvoudiger, met grotere eenheden, gericht op beschutting en inpassing van de bebouwing in het landschap.
Om het erf beschut te maken tegen weersinvloeden en de gebouwen uit het zicht te brengen, is het aan te raden om een zijde met gemengde struiken in te planten. Van de vlierbessen die deze struiken opleveren, maak je heerlijke jam.
2. Ruimte voor bomen en struiken
Kijk waar ruimte is voor bomen. Bomen zijn het meest zichtbaar in het landschap; ze zijn het meest bepalend. Ook hebben ze veel positieve effecten op de waterhuishouding, de lucht, de bodem en de natuur. Ze beschermen tegen wind en geven schaduw.
Of het nu gaat om ruime erven of kleinere percelen, zorg altijd voor zoveel mogelijk groen om het erf te begrenzen en het landschap te versterken.
Anna Paulownapolder
In Anna Paulowna is vaak minder ruimte rond de bebouwing, met de bollenvelden dichtbij. Toch is het belangrijk om ook hier waar mogelijk groene randen aan te leggen aan de zij- en achterkant van het erf. Als er geen ruimte is voor grote bomen, kies dan voor lichtere beplanting zoals elzen. Een elzenhaag langs de perceelgrens is een goede optie. Plant ten minste één een boom in de voortuin en omring het erf met zoveel mogelijk groen, bijvoorbeeld met struiken of hagen.
Wieringermeer
In de Wieringermeer zijn de erven groot. Hier is ruimte voor robuuste randbeplanting die de zijkanten en achterzijde van het erf omringt. Denk aan een singel met bomen en struiken. Dit zorgt voor een natuurlijke uitstraling en beschermt het erf.
Niedorp
Plant bomen aaneengesloten tenminste aan één of twee zijden aan de rand van het erf. Kies in dit landschap voor afwisseling in de beplanting.
3. Extra groen op het erf
Ook op het erf zijn veel mogelijkheden om natuurwaarden te versterken. Denk aan de aanplant van een boomgaard, bloemrijke heesters en kruidachtige beplanting of aanleg van een poel. Kies soorten die veel vlinders of andere insecten aantrekken. En kies een aantal soorten bomen en struiken die goed zijn voor bestrijding van plagen.
Randen
Denk aan hekwerk of gevels die u laat begroeien. Bijvoorbeeld met klimop. Kijk of u in de voortuin ruimte heeft voor struiken of een rand waar eenjarige planten kunnen groeien.
Vegetatiedaken
Probeer ook het dak te benutten. Een vegetatiedak biedt mogelijkheden voor (vet)planten die zichzelf in stand kunnen houden. Vegetatiedaken bieden verkoeling, dempen geluid, zijn in staat CO2 op te nemen en zijn gunstig voor vogels, bijen en andere insecten.
4. Zorg voor natuurlijke overgangen
Omring het erf met watergangen en kijk of er ruimte is voor natuurvriendelijke oevers die geleidelijk oplopen. In de randbeplanting kunt u een mix van bomen, struiken en kruidachtige planten aanbrengen, zoals duizendblad, rolklaver, knoopkruid en vijfdelig kaasjeskruid.
Niedorp
Probeer zoveel mogelijk te variëren met de hoogte van de beplanting. Vermijd rechte lijnen. Dit past goed bij het karakter van het gebied.
5. Plaats kasten voor vogels en insecten
Uw erf kan onderdak bieden aan verschillende dieren. Door nestkasten op te hangen voor zangvogels of steenuilen draagt u bij aan meer vogels op uw erf.
Nestkasten
Heeft u een groot erf? Dan kunt u ook nestkasten plaatsen voor ransuilen, kerkuilen of een torenvalk. Ook kunt u een nestpaal voor ooievaars neerzetten. Zorg dat er in stallen en schuren openingen zijn voor zwaluwen en andere vogels. Vleermuizen geeft u een schuilplaats door een speciale vleermuiskast te plaatsen.
Ook voor insecten kunt u verschillende maatregelen nemen. Een bijenkast of een bijenhotel zijn daar voorbeelden van.
